Với người bị bệnh tiểu đường, những món ăn nhẹ lành mạnh rất quan trọng để chống lại cơn đói vừa đảm bảo giàu chất dinh dưỡng vừa giữ đường huyết ổn định.
Có nhiều món ăn vặt lành mạnh để người bệnh đái tháo đường chọn theo nguyên tắc nhỏ là những thực phẩm giàu protein, chất xơ, chất béo lành mạnh. Tuy nhiên, người bệnh tiểu đường cần nhờ bác sĩ tư vấn về hàm lượng dinh dưỡng hợp lý. Đồ ăn vặt cho người tiểu đường thường là những thực phẩm dễ tiêu hóa chứa từ 15 – 45 gam carbohydrate cho mỗi lần ăn. Với người hoạt động thể lực nhiều có thể ăn vặt 2 lần/ngày, với người ít hoạt động thể lực có thể không ăn vặt hoặc chỉ 1 lần/ngày. Tổng đồ ăn vặt trong 1 lần chỉ cỡ 1 nắm tay.
Dưới đây là những thực phẩm người bị tiểu đường nên lựa chọn sử dụng cho các bữa ăn phụ hay món ăn vặt:
Trái cây
Trái cây là một trong những loại đồ ăn vặt lành mạnh, tốt cho sức khỏe người bệnh tiểu đường. Người bệnh cần lựa chọn những loại trái cây chỉ số đường huyết thấp.
Một nửa trái táo
Táo có nhiều chất xơ, ít calo, giàu flavonoid có thể bảo vệ chống lại bệnh tiểu đường. Người bệnh có thể ăn cả vỏ táo khi được rửa sạch. Theo Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA), 1 trái táo cỡ vừa có tổng cộng khoảng 25 gam carbs (trong đó có 19 gam đường, 4 gam chất xơ). Chất xơ hỗ trợ quá trình chuyển hóa glucose, giúp ngăn ngừa lượng đường trong máu, mức insulin tăng đột biến. Tuy nhiên, người bệnh chỉ ăn nửa trái táo trong lần ăn vặt.
Bưởi
Bưởi có chỉ số đường huyết thấp, với mức GI = 25, tải lượng đường huyết GL = 6 sẽ không làm tăng lượng đường trong máu nhanh chóng hoặc không ảnh hưởng đến việc sản xuất insulin của cơ thể. Một nửa quả bưởi cỡ trung bình chứa khoảng 8 gam đường, gần bằng lượng đường có trong một quả táo hoặc cam nhỏ. Do đó, người bệnh có thể ăn khoảng 2 – 3 múi bưởi.
Bơ
Bơ chứa nhiều vitamin, chất dinh dưỡng, giàu chất xơ, chất béo có lợi cho tim. Dù bơ có nhiều chất béo, nhưng đây là loại chất béo không bão hòa đơn có lợi cho những người bệnh tiểu đường tuýp 2, giúp giảm cân, tăng mức cholesterol tốt (HDL) trong máu, loại bỏ cholesterol xấu (LDL). Bơ cũng có hàm lượng carbohydrate thấp nên không ảnh hưởng đến lượng đường trong máu. Trong một nửa quả bơ nhỏ chứa khoảng 5,9 gam carbohydrate và 4,6 gam chất xơ. Người bị tiểu đường có thể ăn ¼ trái bơ.
Cam
Cam chứa chỉ số đường huyết GI thấp từ 40 – 50, giàu chất xơ giúp ổn định lượng đường trong máu. Cam có hàm lượng vitamin, chất chống oxy hóa cao nên giúp chống viêm, ngăn bệnh tim, stress oxy hóa. Người bệnh tiểu đường có thể ăn 1 – 2 trái cam với trọng lượng 200 gam. (6)
Sữa chua không đường
Hiệp hội Tiểu đường Hoa Kỳ (ADA) khuyên dùng sữa chua trong chế độ ăn uống lành mạnh cho những người bệnh tiểu đường. Người bệnh tiểu đường có thể chọn sữa chua ít béo trong khẩu phần ăn vặt của mình. Dù những sữa chua này chứa ít calo, ít chất béo nhưng một số loại có thể chứa thêm đường nên người bệnh không nên ăn quá nhiều sữa chua trong ngày để tránh bổ sung nhiều calo, chất béo vào chế độ ăn uống. Người bệnh có thể thêm các loại trái cây ăn kèm như: trái cây tươi (việt quất, dâu tây, nho, mâm xôi) hoặc trái cây sấy khô không đường.
Bắp
Bắp cung cấp vitamin (vitamin A, vitamin B, vitamin C), khoáng chất (kali, magie, sắt, kẽm), chất xơ, ít natri, chất béo. Một trái bắp cung cấp khoảng: 77 calo , carbohydrate: 17,1 gam, đường: 2,9 gam, chất xơ: 2,5 gam, chất đạm: 2,9 gam, chất béo: 1,1 gam. Bắp có chỉ số đường huyết thấp là 52 nên không ảnh hưởng đến lượng đường huyết trong máu. Tuy nhiên, người bệnh tiểu đường chỉ được ăn khoảng nửa trái bắp tương ứng với 90 gam.
Socola nguyên chất
Socola nguyên chất còn gọi là socola đen chứa chất chống oxy hóa. Theo Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ, socola nguyên chất giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim, huyết áp cao. Nếu người bệnh tiểu đường sử dụng socola nguyên chất với một lượng vừa phải sẽ mang lại lợi ích sức khỏe.
Salad
Thành phần chính tạo nên món salad gồm: rau xanh, rau nhiều màu sắc (dưa chuột, nấm, ớt chuông, bông cải xanh, măng tây, hành tây, cà rốt), nước xốt. Một số loại salad người bệnh có thể lựa chọn như: salad trái cây, salad gà băm nhỏ, salad bông cải… Người bệnh tiểu đường có thể ăn chừng nửa chén salad ăn vặt.
Các loại hạt
Người bệnh tiểu đường có thể chọn các loại hạt dưới đây thêm vào thức ăn vặt để không làm tăng đường huyết:
- Hạt điều: Trong 100g hạt điều có chứa 292mg Magie khoáng chất này có tác dụng làm tăng cường độ nhạy và giảm kháng Insulin trong máu chuột mắc tiểu đường. Do đó, cung cấp hàm lượng Magie cao từ hạt điều có tác động tích cực đến thụ thể Insulin, hỗ trợ tăng cường vận chuyển Glucose vào trong tế bào, giúp duy trì ổn định đường huyết, làm giảm nguy cơ tăng đường huyết đột ngột.
- Hạt óc chó chứa ít carbs, có nhiều chất dinh dưỡng như: vitamin B, sắt, magie, kẽm, chất chống oxy hóa, chất xơ… giúp cải thiện sức khỏe tim mạch, giảm nguy cơ ung thư, thúc đẩy chức năng não, hỗ trợ giảm cân, kiểm soát lượng đường trong máu ở những người bệnh tiểu đường tuýp 2. Hạt óc chó cũng chứa chất béo lành mạnh omega-3 giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim, đột quỵ.
- Hạnh nhân loại hạt ít carb chứa nhiều dưỡng chất: vitamin E, magie, riboflavin, đồng, phốt pho, mangan, protein thúc đẩy quá trình kiểm soát cân nặng bằng cách giảm cảm giác đói, giảm sự thèm ăn.
- Hạt chia giàu chất chống oxy hóa, axit béo omega 3, chất xơ, magie giúp giảm nguy cơ bệnh tiểu đường tuýp 2, các biến chứng tiểu đường. Trong 28,35 gam hạt chia khô cung cấp gần 10 gam chất xơ. Người bệnh tiểu đường có thể kết hợp hạt chia với sữa chua, ngũ cốc yến mạch, trái cây, salad.
- Hạt hướng dương có nhiều vitamin, khoáng chất tốt cho người bệnh tiểu đường như: đồng, vitamin E, selen, magie, mangan, kẽm, vitamin B, chất béo không bão hòa đa giúp cải thiện, ngăn bệnh tiểu đường.